Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, 1 Kasım’da Kore Cumhuriyeti’nin (Güney Kore) Gyeongju kentinde katıldığı 32. APEC Zirvesi’nde ev sahipliğinin devir teslimi esnasında Çin’in gelecek yılın kasım ayında Guangdong eyaletinin Shenzhen kentinde 33. APEC Zirvesi’ni düzenleyeceğini ilan etti. Çin, 2001 ve 2014 yıllarından sonra zirveye 3. kez ev sahipliği yapacak.
Xi Jinping, Çin’in zirve vesilesiyle diğer taraflarla birlikte Asya-Pasifik topluluğunu inşa edip, bölgenin büyümesini ve refahını ilerletmeye hazır olduğunu vurguladı.
Bu yılki APEC Zirvesi, dünyanın büyük değişikliklerle karşı karşıya bulunduğu bir dönemde düzenlendi. Tek taraflılık ve korumacılık şiddetlenirken, gümrük tarifeleri ve ticaret savaşları yayılıyor, Asya-Pasifik bölgesinde çeşitli istikrarsızlık ve belirsizlik unsurları artıyordu. Bu nedenle Çin’in tutumunu dinlemek, tarafların ortak beklentisiydi.
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, APEC Zirvesi’nin birinci ve ikinci aşamalarında birer konuşma yaptı ve APEC CEO Zirvesi’ne yazılı konuşma gönderdi. Açık bir Asya-Pasifik ekonomisinin tesisi için Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping 5 öneri ortaya koydu. Xi, Asya-Pasifik ekonomilerine dijitalleştirme çalışmasını güçlendirme, yeşil ve düşük karbonlu kalkınmada ısrar etme ve halklara yarar getirecek kapsayıcı kalkınma gerçekleştirme, böylece dünyaya daha büyük katkılar sağlama çağrısı yaptı. Gözlemciler, Xi’nin konuşmasının Asya-Pasifik’in, hatta dünyanın kalkınma ve işbirliğine odaklanması ve risklere direnmesinde Çin’in öncü rol oynaması için büyük önem taşıdığını kaydetti.
Dünya nüfusunun üçte birini, dünya ekonomisinin yüzde 60’tan fazlasını ve küresel ticaret hacminin yarısını oluşturan Asya-Pasifik bölgesi, dünyanın en dinamik bölgesi olarak kabul ediliyor. Yükselen korumacılığa karşı, Asya-Pasifik ekonomileri nasıl engellerin üstesinden gelip işbirliğinde yeni bir sayfa açabilir? Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, konuşmalarında buna yön verici açıklamalar yaptı.
“Çok taraflı ticaret sistemini ortaklaşa korumak”, “açık bölgesel ekonomi ortamını ortaklaşa yaratmak”, “sanayi ve tedarik zincirlerinin istikrarını ortaklaşa korumak”, “dijital ve yeşil ekonomiyi ortaklaşa ilerletmek” ve “tüm halklara yararlı kapsayıcı kalkınmayı ortaklaşa geliştirmek” olmak üzere beş öneri, taraflar arasındaki işbirliğine vurgu yaptı.
Peru Devlet San Marcos Üniversitesi Asya Araştırmaları Merkezi Başkanı Carlos Aquino Rodriguez, Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in gerçek çok taraflılığı hayata geçirmeyi vurgulamasının, bölgesel barışın korunması ve ortak kalkınmanın gerçekleştirilmesi için büyük önem taşıdığını belirtti.
Çin’in nitelikli kalkınması Asya-Pasifik’ten, Asya-Pasifik’in refahı da Çin’den ayrı düşünülemez. Bu yılın ilk 9 ayında Çin’in diğer APEC ekonomileriyle yaptığı ticaret yüzde 2 artarak ülkenin toplam dış ticaret hacminin yüzde 57,8’ini oluşturdu.
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, son APEC Zirvesi’nde birçok kez Çin ile dünya ekonomisi arasındaki sıkı bağa değindi. “Çin’in dışa açılan kapısı kapanmak yerine daha da açık olacak.”, “Çin’in yanında yürümek fırsatlarla yürümek demektir, Çin’e inanmak yarına inanmaktır, Çin’e yatırım yapmak geleceğe yapmaktır”… Bu görüşler, Çin’in açık dünya ekonomisini inşa etme kararlılığını yansıtıyor. Kısa süre önce düzenlenen Çin Komünist Partisi (ÇKP) 20. Merkez Komitesi 4. Genel Kurulu toplantısında Çin’in 15. Beş Yıllık Planı’na dair öneriler kabul edildi, Çin’in yüksek seviyeli dışa açılma stratejisiyle reformları derinleştirmeyi ve nitelikli kalkınmayı ilerletmeye devam edeceği vurgulandı. Bu, Asya-Pasifik ve dünya ekonomisi için yeni fırsatlar getirecek.
APEC Zirvesi’nin ev sahipliği hakkının devredilmesiyle dünyanın gözü Çin’e döndü. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in “Asya-Pasifik Serbest Ticaret Bölgesi, altyapı bağlantısallığı, dijital ekonomi ve yapay zekâ gibi alanlardaki işbirliğini ilerletip, Asya-Pasifik bölgesinin kalkınmasına daha fazla güç ve dinamizm katalım, Asya-Pasifik halklarına daha fazla yararlar getirelim.” ifadesi, APEC’in “Çin Yılı”nda Çin ile diğer APEC ekonomilerinin ortaklaşa Asya-Pasifik topluluğunu inşa etmesine de yön verdi.
APEC Zirvesi’ne katılan ekonomilerin liderleri, APEC’in “Çin Yılı”nın başarılı geçmesini diledi. ABD-Çin İşbirliği Vakfı İcra Başkanı John Milligan Whyte, Çin’in Asya-Pasifik bölgesindeki halkların ortak çıkarlarını göz önünde bulundurarak açıklık ve işbirliği çağrısı yaptığına işaret ederek, yeni yılda Çin’in yüksek seviyeli dışa açılma uygulamalarıyla Asya-Pasifik bölgesine daha fazla dinamizm katmasını temenni ettiğini dile getirdi.
Yazar: Cao Danbei
Hibya Haber Ajansı
